حتماً این روزها در اخبار نام ChatGPT به گوشتان رسیده است. هوش مصنوعی در اخبار رسمی، صنعت نشر یا حتی در گفت‌وگوهای رسانه‌های اجتماعی نیز شنیده می‌شود. اما قضیه اصلی این است که هوش مصنوعی پدیده جدیدی نیست.
با شروع استفاده آزمایشی از این ربات، حجم باورنکردنی از داستان‌ها، موارد استفاده این ربات و همچنین فلسفه‌های متناقض و پرسش‌های اخلاقی مطرح شدند. جای تعجب نیست که همه چیز کمی گیج‌کننده است. مقاله حاضر به بررسی این حجم عظیم اطلاعات خواهد پرداخت و آنچه که متخصصان ارتباطات و روابط‌عمومی باید در مورد این ربات هوش مصنوعی و مخصوصاً دستیار نوشتاری آن بدانند را تشریح خواهد کرد.
هوش مصنوعی مولد و ربات GPT
GPT سرواژه‌ای به معنای ربات تبدیل‌کننده از‌پیش‌آموزش‌یافته مبدل است. این ربات پس از دریافت یک درخواست، از یادگیری عمیق برای تولید متونی شبیه نوشته‌های انسان‌ها استفاده می‌کند. GPT-3، سومین نسل این تکنولوژی است. این ربات در نوامبر ۲۰۲۲ توسط شرکت OpenAI آغاز به کار کرد. این تکنولوژی شبیه انسان است؛ به این دلیل که توسط آموزگاران انسانی، تحت آموزش نظارتی و تقویتی قرار گرفته است. به زبان ساده‌تر هوش مصنوعی مولد می‌تواند محتوا، متون، صوت، ویدئو، تصویر و حتی کدهای جدیدی را به وجود آورد. به طور مثال DALL-E هوش مصنوعی مولدی برای خلق هنر، VALL-E ماشین تولید صدای ساختگی است، در حالی که ChatGPT یک هوش مصنوعی مولد محتوا و متن است.
هوش مصنوعی تقریباً برای همه‌چیز به کار می‌آید. به طور مثال Cleanvoice به شکل اتوماتیک پادکست‌ها را تدوین می‌کند. illustroke با استفاده از متون مختلف، وکتور خلق می‌کند. Stockimg تصاویر استوک تولید می‌کند. CopyMonkey محصولات آمازون را در چند ثانیه فهرست می‌کند. Cleanup اشیاء یا افراد غیرضروری را از تصاویرتان پاک می‌کند. آنقدر تعداد این ربات‌ها زیاد است که یکی از توسعه‌دهندگان، سایتی با نام «There is An AI for That» ساخته است؛ پایگاه داده‌ای از تمام هوش مصنوعی‌های موجود که تقریباً برای هر کاری که فکرش را بکنید در دسترس است.
ابزارهای نویسندگی هوش مصنوعی
نوشتن، لازمه کار روابط‌عمومی و ارتباطات است. از این رو ما بیشتر به ابزار نویسندگی علاقه داریم و روی این ابزار تمرکز خواهیم کرد. نرم‌افزارهای نوشتن با هوش مصنوعی پدیده جدیدی نیست. حتی خود ما هم برخی از این برنامه‌ها و ابزارها را استفاده کرده‌ایم. با اینکه سال‌هاست درباره انواع ربات‌‌های هوش مصنوعی صحبت کرده‌ایم، اما سطح فعالیت ChatGPT فراتر از حد تصور است. بیایید با هم برخی از مزایا و معایب استفاده از ChatGPT در روابط‌عمومی را مرور کنیم. این نکات مربوط به نسخه‌ای از ربات ChatGPT است که در دسترس عموم قرار دارد.
۱۰ مزیت دستیار نویسنده هوش مصنوعی:
– تهیه پیش‌نویس اسناد
– تهیه خلاصه جلسات یا اسناد
– خلاصه‌سازی متون یا محتواهای طولانی
– پیشنهاد تیترهای مناسب
– ایده‌یابی برای موضوع تولید محتوا
– آماده‌سازی متن مصاحبه
– تبدیل صوت به متن
– توضیح موضوعات یا فرایندهای پیچیده
– شکستن سد ذهنی نویسنده
– ویرایش متن به سبک آسوشیتدپرس
۱۰ نقطه ضعف دستیار نویسنده هوش مصنوعی:
– تکراری‌بودن یا ابهام متون
– به‌روز نبودن همیشگی متون
– تولید حقایقی ساختگی
– نداشتن منبع معتبر
– احتمال سرقت ادبی
– فاقد دیدگاه انسانی و تفکر انتقادی
– نیازمند ویرایش مجدد انسانی
– فاقد شخصی‌سازی و بینش (برای برندها)
– امکان بروز سوگیری
– امکان تشخیص به عنوان هرزنامه توسط گوگل
بازخورد صنعت روابط‌عمومی
گزارش‌های زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه ChatGPT امتحانات مختلفی را در حوزه‌های کسب‌وکار، حقوق و علوم پزشکی از سر گذرانده است. اما این ربات در زمینه ارتباطات غیردانشگاهی چه کاربردی دارد؟ واقعیت این است که کاربرد زیادی ندارد. این داستان‌ها جالب هستند؛ اما لزوماً منعکس‌کننده صنعت ارتباطات و روابط‌عمومی نیستند. در اینجا برخی از حواشی این صنعت را مرور می‌کنیم.
یکی از مدیران بخش استراتژی و ارتباطات با نام «برایان مکدرموت» نقل می‌کند که نگارش متن یک ایمیل را به این ربات سپرده بود اما از میزان خلاقیت به‌کاررفته‌شده رضایت نداشت. او می‌گوید: متن، پیام اصلی را به درستی منتقل می‌کرد و واضح بود. «شان دلوین» از تیم ارتباطی راگان (Ragan) نوشته است که ChatGPT ابزار بسیار کارآمد و و جذابی است؛ اما نمی‌تواند جای همه متخصصان ارتباطات را بگیرد و فقط زمان ما را برای انجام وظایف پیچیده‌تر آزاد می‌کند؛ هیچ جایگزینی برای یک نویسنده ماهر وجود ندارد.
«برایان اسنایدر» مدیرکل اکسیکام (Axicom) می‌گوید در حالی که تحقیقات سازمان‌یافته ChatGPT می‌تواند پایه‌ای برای یک پست در وبلاگ یا بیانیه مطبوعاتی ایجاد کند، اما هنوز مفاهیمی مانند مخاطبان خاص، متخصصان روابط‌عمومی، اهداف تجاری یا صدای برند را درک نکرده است. او گفت که تولیدکنندگان محتوایشان، از این ربات برای نقطه شروع استفاده می‌کنند؛ اما هشدار داد که برای بررسی، تطبیق و تأیید به انسان‌ها نیاز است.
«فرانک استرانگ» نیز گفته است: با اینکه ربات جواب‌های قابل‌قبولی در پاسخ به سؤالات سطح بالا می‌دهد، اما وقتی سؤالات جزئی‌تر شوند، پاسخ‌ها تکراری خواهند شد. بعید است این ربات یا هر ربات هوش مصنوعی دیگری کاملاً جایگزین متخصصان روابط‌عمومی شوند. یکی از سخنرانان حوزه روابط‌عمومی به نام «راب بیزن‌باخ» جمع‌بندی خوبی در این زمینه دارد. او پس از آزمایش‌هایش روی رباتش می‌گوید: خروجی‌های این ربات واضح و ساختارمند است که حداقل در نوع زبان قابل استفاده خواهد بود. چیزی که این ربات کم دارد بافت، داستان، مثال و شخصیت است.
برای سنجش بهتر روایتی را از صنعت رسانه نقل می‌کنیم. اخیراً نقل شد که CNET از هوش مصنوعی برای نوشتن مقالات خبری استفاده می‌کند و به همین دلیل موردبررسی قرار گرفت. این سازمان گفت از ۷۷ داستانی که این رسانه منتشر کرده، ۴۱ داستان با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی نوشته شده بودند. سردبیر این سازمان از نوشتن مقالات با هوش‌مصنوعی دفاع کرد؛ اما گفت فعلاً استفاده از این ابزار را متوقف خواهد کرد.
پس از این چه خواهد شد؟
همان‌طور که انتظار می‌رفت شرکت OpenAI به تازگی نسخه پرمیوم ChatGPT را برای ساکنان ایالات متحده راه‌اندازی کرده‌است. این نسخه برای هر ماه ۲۰ دلار حق اشتراک می‌گیرد و در ازای آن سریع‌تر پاسخ داده و شما را در اولویت دسترسی به ویژگی‌های جدید ربات قرار می‌دهد. انتظار می‌رود که از این دست ابزارها بیشتر منتشر شود. نکته اصلی این است که باید باهوش بود و استفاده از این ابزارها را با احتیاط شروع کرد.
نتیجه‌گیری
ادعاهای گاه خارق‌العاده و موج تبلیغات درباره هوش مصنوعی مولد همچنان ادامه دارد و موارد استفاده جدید از این ربات هم افزایش خواهد یافت. به یاد داشته باشیم ما باید از این ابزار استفاده کنیم؛ نه اینکه این ابزار جایگزین ما شوند. تفکر انتقادی، شک و تردید درست، خلاقیت، درک مسائل فرهنگی و داستان‌سرایی، ویژگی‌هایی انسانی هستند که ابزارهای نویسندگی هوش مصنوعی جایگزین آن‌ها نخواهد شد.