دادهها تقریباً در تمام جنبههای جوامع امروزی مورد استفاده قرار میگیرند است و جای تعجب نیست که بهعنوان بخش بزرگی از راهبرد بازاریابی دیجیتال بخش روابطعمومی کسبوکارها به شمار بیایند. از روشهای مختلف علوم داده میتوان برای تشخیص جایگاه برند از نظر میزان شهرت و حضور در اینترنت و همچنین میزان اثرگذاری کمپینهای روابطعمومی استفاده کرد.
منظور از عبارت «روابطعمومی دادهمحور» چیست؟ دادهمحوربودن به این معنی است که «دادهها تصمیمات افراد را هدایت میکنند». بنابراین روابطعمومی دادهمحور به راهبردها و تلاش روابطعمومی اشاره دارد تا با استفاده از دادهها، عملکرد برند را بررسی کرده (تجزیهوتحلیل آماری) تعیین می کنند که باید چه کسی، با چه چیزی، چه زمانی، کجا و چطور اقدامات را مهندسی کند. سپس از این دانش برای خلق داستانهایی گیرا، طراحی کمپینهایی نوآورانه و بیان روایتهایی برای ارتباطگیری با افراد استفاده میکند. بر این اساس راهبرد داده باید هنر دیرین داستانسرایی را به کار گرفته، با رهبران صنعت همکاری کند و برای ارتقاء و بهینهسازی فعالیتهای بازاریابی و روابطعمومی تصمیم بگیرد. در اینجا به سه دلیل استفاده سازمان از راهبرد روابطعمومی دادهمحور اشاره میکنیم.
۱. پوشش دادهمحور باعث میشود رسانه علاقه بیشتری به شما پیدا کند.
هر چه عناصر منسجمتری در کمپین خود داشته باشید، تعامل شما با رسانه هم قویتر خواهد بود. دادهمحوربودن راهبردتان به آن ارزش فروش میبخشد؛ مخصوصاً اگر دادهها دست اول باشند. دادهها از منابع مختلفی سرچشمه میگیرند؛ اما هر چه قابلاعتمادتر و معتبرتر باشند احتمال پوشش رسانهای نیز بالاتر میرود. علاوه بر این روابطعمومی دادهمحور از این نظر مفید است که امکان دسترسی سریع به واقعیتها و آمار را برای روزنامهنگاران و خبرنگاران فراهم میکند. یک گزارشگر معمولی همیشه برای تحویل کار در بازههای زمانی بسیار محدود تلاش میکند و نهایتاً کارش ناقص است. اما یک گزارشگر متخصص باید به طرحهایی توجه نشان دهد که حاوی آمار خوبی هستند؛ حتی اگر از قبل میزان زیادی بیانیه مطبوعاتی برای کار داشته باشد.
۲. برای نوآوریها در حوزه روابطعمومی، به شکل دادهمحور تصمیم گرفته میشود.
جمعآوری داده در هر مرحله از فرایند تدوین بیانیه مطبوعاتی میتواند به شما کمک کند تا میزان اثرگذاری و محدودیتهای برنامه روابطعمومی خود را ارزیابی کنید. استفاده از ابزارهای تحلیل وب برای جمعآوری اطلاعات پایهای، شیوه استفاده بازدیدکنندگان وبسایت و نحوه ورودشان به پلتفرم شما میتواند برای راهبرد بازاریابیتان بسیار مفید باشد. سنجش میزان اثرگذاری تبلیغات دیجیتال و رسانههای ارگانیک بر میزان ترافیک واردشده به سایتتان میتواند به شما کمک کند تا نرخ بازگشت سرمایه چنین راهبردهایی را تخمین بزنید. میتوان با ترکیب لینک کمپینها با محتوا به این هدف دست یافت.
همچنین تولیدکنندگان محتوا میتوانند ترافیک واردشده به بعضی رسانههای ارگانیک خاص را ردیابی کنند و دریابند که چه محتوایی بیشتر دیده میشود و چه محتوایی کمتر. صفحههای تبلیغات خرید آنلاین دادههایی از این دست ارائه میدهند که کمپین تبلیغاتیشان چه میزان ایمپرشن (میزان دیدهشدن تبلیغات روی صفحه وب، چه مخاطبین هدف آن را دیده باشند یا نه) و کلیک داشته است.
۳. کمپینهای روابطعمومی دادهمحور بنیان هر روایتی را شکل میدهند.
هر سازمانی باید در مرکز روایت باشد؛ اما باید به یاد داشته باشید که همه به اندازه شما برای محصولتان اشتیاق ندارند. به این توجه کنید که چه چیزی را هدف قرار میدهید و این هدف، چگونه بر بازار و مخاطبین اصلی برند شما اثر میگذارد. اینکه روابطعمومی دادهمحور راهبرد مناسبی برای کمپین شما است یا خیر، به مشتریان شما و دادههایی که به دست میآورید بستگی دارد. با اینکه احتمالاً همیشه بهترین راهحل نیست؛ اما اگر باشد، به روایتتان خلاقیت و مشروعیت میبخشد.
همه میگویند خواندن آخرین صفحه از کتاب قبل از شروع آن بدترین کار است. اما در حوزه روابطعمومی این درست نیست. باید هدف نهایی، عنوان و رسانهای که قرار است با آن همکاری کنید را در نظر داشته باشید. مثلاً اگر عنوان شما این است که «X نفر از مخاطبانتان از این کار حمایت میکنند»، انجام نظرسنجی باید یک جزء اصلی از برنامهتان باشد. تمام این راهبرد را بهعنوان داستان برند خود در نظر بگیرید. همان طور که در تألیف کتاب باید خوانندگان را درگیر کنید که تا صفحه آخر همراه شما باشند، برند خود را نیز باید بهعنوان قهرمان اصلی و راهنمای موفقیت روایت معرفی کنید. به همین دلیل استفاده از راهبرد روابطعمومی دادهمحور بنیان هر روایتی را شکل میدهد؛ مخصوصاً اگر روایت خلاقانهای باشد که به چیزی بیش از نظرسنجیهای تعاملی برای جلبتوجه رسانه نیاز داشته باشد.